ජනප්‍රිය සංස්කෘතිය

 සංස්කෘතිය පිළිබඳව අධ්‍යයනයේදී සංස්කෘතික ක්‍රියාවලියේ නවතම විකාශනය ලෙස හඳුනාගත හැකි වන්නේ ජනප්‍රිය සංස්කෘතියයි. එහෙත් ජනප්‍රිය සංස්කෘතිය යන සංකල්පයේ උපත දශක පහක් පමණ ඈතට දිවයන්නකි. එනම් 1950-1960 කාලවකවානුවයි. ජනප්‍රිය සංස්කෘතිය යනු සංස්කෘතියේ ස්වභාවික හෝ ක්‍රමික විකාශනයක් ලෙස සැලකිය හැකි ප්‍රවණතාවක්වයන් නොවේ. එය වඩාත් නිවැරදි වන්නේ ජනප්‍රිය කරන ලද සංස්කෘතියක් ලෙස හැඳින්වීම ය. ජනප්‍රිය සංස්කෘතිය යනු ජනමාධ්‍ය මගින් සමාජගත කරන භාණ්ඩ සේවා හා ඒ හා බැඳුණු චර්යාවන් එක් වීමෙන් සෑදුණු සමාජ සංස්කෘතික ස්වරූපයකි. මෙය එක් අතෙකින් භාණ්ඩ හා සේවා නිෂ්පාදකයන් ද තවත් අතකින් ජනමාධ්‍ය ද තවත් පැත්තකින් පාරිභෝගික ජනතාව ද එක් වීමෙන් සෑදුනු ක්‍රියාවලියකි. බහු ජන සංස්කෘතියේ උපරිම තලය ජනප්‍රිය සංස්කෘතිය ජන සංස්කෘතියේ වඩාත්ම ආකර්ශෂණය කොටස ජනප්‍රිය සංස්කෘතිය වේ. එනම්ජන සංස්කෘතියේ සම්පීඩිත සාරය ජනප් ජනප්‍රිය සංස්කෘතිය වේ. විසිවන සියවසේදී පරිහානියට පත් වූ සම්භාව්‍ය සංස්කෘතිය ට විකල්පයක් ලෙස ක්‍රමානුකූලව ජන සංස්කෘතිය හා එහෙයින් උපරි ස්වරූපය ලෙස ජනප්‍රිය සංස්කෘතිය වර්ධනය වන්නට විය.

ජනප්‍රිය සංස්කෘතියේ ලක්ෂණ

•  ජන මාධ්‍ය හා නව මාධ්‍ය ඔස්සේ ව්‍යාප්ත වීම.
•  ගතිකය/ ක්ෂණික වෙනස් වීම.
•  වියාපාරික ආධිපත්‍යයක්  සහිතවීම/ වාණිජත්වය සමඟ පබැඳී පැවතීම.
•  තාක්ෂණය සමඟ බැඳී ප් පැවැතිම.
• කාලීන තත්ත්වයන් මත ගොඩනැගීම.
• සෑම සමාජ පන්තියක් ම ආකර්ෂණය කර කර ගන්නා අතර කාන්තාවන් ළමයින් සහ තරුණ පිරිස් වඩාත් පහසුවෙන් ආකර්ෂණය කර ගැනීම.
•  ශ්‍රමිකයින් අතර ඉතා ඉක්මනින් ප්‍රචලිත වීම.
•  උසස් කලාත්මක ලක්ෂණ හීන වීම.
• ජනප්‍රිය සංස්කෘතියට අයත් හා ඊට සම්බන්ධ  නිෂ්පාදකයින්ගේ මහා පරිමාණ නිෂ්පාදන හා බෙදාහැරීමේ ක්‍රියාවලියක්  පැවතීම.
•  නොගැඹුරු වීම,  සරල වීම.
• අතිරික්තයක් සහිතය. සුලබය.
•  බුද්ධිමය සදාචාරාත්මක සහ කලාත්මක මට්ටම හීන වීම.

 ජනමාධ්‍යයේ දක්නට ලැබෙන ජනප්‍රිය සංස්කෘතික ලක්ෂණ

• මාධ්‍ය වෙළඳපොළක් නිර්මානය කිරීම.
• ග්‍රාහකයා පාරිභෝගිකයෙකු කිරීම.
•  ව්‍යාපාරික  ආධිපත්‍යයක් ගොඩනැගීම
•  පාරිභෝගික ආකර්ෂණය ඇති කිරීම්
•  ජාතික සංස්කෘතික  ධාරාවට අභියෝග කිරීම
•  නිර්මාණ වල ගුණාත්මක භාවය පිළිබඳ මිනුම් දණ්ඩක් ලෙස ක්‍රියාත්මක වීම
•  පහසුවෙන් රසවිඳිය හැකි වීම.
•  බුද්ධිමය කලාත්මක හා සදාචාරාත්මක මට්ටම් හීන් වීම
• ග්‍රාහකයා ගොදුරු කරගැනීම
•  මහා පරිමාණ නිෂ්පාදන බිහිවීම
•  ජනමාධ්‍ය බහුලීකරණය
•  මිත්‍යා මතවාද ප්‍රචලිත කිරීම

ජනප්‍රිය සංස්කෘතිය සමාජ පරිහානිය කෙරෙහි බලපෑ හැකි ආකාර

• සාම්ප්‍රදායික සංස්කෘතියක වටිනාකම් යටපත් කිරීම.
•  සාම්ප්‍රදායික සමාජයේ මානව සබඳතා වාණනිජකරණයට ලක් වීම නිස්සාර වූ හිස් අපේක්ෂාවන් හා ක්‍රියාවන් කරා යොමු වීම.
•  නොගැලපෙන පාරිභෝගික රටාවකට යොමු වීම.
•  ආර්ථික සමාජීය මානසික ව්‍යසනකාරී තත්ත්වයක්න්ට යොමුවීම.
•  සංස්කෘතියේ ගොදුරක් බවට පත් වී ඇති බවට නොතේරීම.
•   අන්තර්ගතයේ වටිනාකම් වලට වඩා බාහිර සැලූ ස්වරූපයට යොමුවීම.
•  සරල හා කෙටි කාලීන පැවැත්ම දිගු කාලීන පැවැත්මක් නොමැති වීම.
•  නිර්මාණකරණ  පුනරුක්තියෙන් මිදීමට නොහැකිවීම.